Δημιουργήθηκε αυτό το άρθρο για να βοηθήσει το κοινό να επικεντρωθεί στα γεγονότα και όχι στο φόβο. Γιατί; Επειδή υπάρχει ήδη μια πολιτική δημόσιας υγείας που αναγνωρίζει το άτμισμα ως λιγότερο επικίνδυνη εναλλακτική λύση στο κάπνισμα.
Εάν συμφωνείτε ότι η παραπληροφόρηση δεν πρέπει να παρεμποδίσει τη λογική και την πραγματική πολιτική δημόσιας υγείας, συνεχίστε να διαβάζετε...
Τα τσιγάρα ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Ο μόνος τρόπος για να αποφύγει κανείς αυτούς τους κινδύνους είναι να μην τα χρησιμοποιεί. Αλλά αν ένας τρέχων καπνιστής είναι να αποφασίσει ανάμεσα στο κάπνισμα συμβατικών τσιγάρων και τη χρήση εναλλακτικών με δυνατότητα μειωμένου κινδύνου, θα πρέπει να κάνει τη μετάβαση. Αυτό σημαίνει η μείωση της βλάβης.
Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε προϊόντα ατμού;
Τα ατμιστικά προϊόντα είναι συσκευές επαναφορτιζόμενες, τροφοδοτούμενες από μπαταρία που θερμαίνουν συνθέσεις υγρών αναπλήρωσης για να δημιουργήσουν εισπνεόμενο ατμό. Τα περισσότερα υγρά άτμισης περιέχουν νερό, προπυλενογλυκόλη και γλυκερόλη, αρώματα και νικοτίνη, αν και υπάρχουν ορισμένα υγρά αναπλήρωσης που δεν περιέχουν καθόλου νικοτίνη.
Το μεγαλύτερο μέρος της βλάβης που σχετίζεται με το κάπνισμα προκαλείται από τις τοξικές ουσίες στον καπνό που παράγονται όταν καίγεται το τσιγάρο. Επειδή τα προϊόντα ατμού δεν καίνε καπνό, ο ατμός περιέχει σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα των τοξικών ουσιών που δημιουργούνται κατά την καύση του καπνού.
Τι δείχνουν τα στοιχεία;
Αξιωματούχοι στη Ευρώπη έχουν αναγνωρίσει τα προϊόντα ατμού ως εργαλείο μείωσης των βλαβών και υπάρχουν επίσημες δηλώσεις σε ιστοσελίδες οργανισμών Υγείας που επιβεβαιώνουν ότι "Το Άτμισμα είναι λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα".
Μάλιστα, πιο συγκεκριμένα ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας εκτιμά ότι τα προϊόντα ατμού είναι τουλάχιστον κατά 95% λιγότερο επιβλαβή από τα παραδοσιακά τσιγάρα. Ως αποτέλεσμα αυτών των προοδευτικών πολιτικών, εκατομμύρια Βρετανοί διέκοψαν το κάπνισμα.
Μια ανασκόπηση από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικών και Ιατρικής, μια οργάνωση κορυφαίων ερευνητών με έδρα τις ΗΠΑ, η οποία ανέλυσε τα αποτελέσματα περισσότερων από 800 προσδιορισμένων επιστημολογικών μελετών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι “παρόλο που τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν είναι τελείως ακίνδυνα για την υγεία, είναι πιθανό να είναι πολύ λιγότερο επιβλαβή” από τα συμβατικά τσιγάρα.
Επιτυχείς προσεγγίσεις
Η προώθηση των ατμιστικών προϊόντων νικοτίνης ως εναλλακτική λύση στο κάπνισμα με δυνατότητα μειωμένου κινδύνου, έχει αποδειχθεί επιτυχής στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νέα Ζηλανδία και τη Γαλλία, συχνά με την υποστήριξη των αρχών δημόσιας υγείας.
Εν τω μεταξύ, κυβερνήσεις άλλων χωρών φαίνονται αποφασισμένες να απομακρύνουν τους ανθρώπους από τα ατμιστικά προϊόντα με βάση τη νικοτίνη ή τουλάχιστον από τη νόμιμη αγορά των προϊόντων αυτών. Αντί να συνεργαστούν για μια συνεκτική συλλογική πολιτική, κάποιες περιοχές έλαβαν επιθετική και αποκλίνουσα δράση, προτείνοντας ένα σύνθετο συνονθύλευμα ρυθμίσεων με δικαιοδοσίες σε επιταχυνόμενη βάση.
Βγαίνουμε ζημιωμένοι;
Από τότε που άρχισαν να αναδύονται οι αναφορές σχετικά με τις ασθένειες που σχετίζονταν με το άτμισμα, οι πωλήσεις ατμιστικών προϊόντων μειώθηκαν κατά περισσότερο από 20%. Εν τω μεταξύ, υπάρχει κάποια ανησυχία ότι οι πωλήσεις τσιγάρων, οι οποίες είχαν υποδιπλασιαστεί το 2019, ενδέχεται να αρχίσουν να αυξάνονται.
Ένα προϊόν που εισήχθη ως μια εναλλακτικήμε την προοπτική μειωμένης βλάβης για τους ενήλικες καπνιστές, βρίσκεται τώρα στα πρόθυρα να υπόκειται σε ρυθμίσεις σε σημείο που δεν είναι πλέον βιώσιμες, εξαναγκάζοντας τους ανθρώπους να γυρίσουν πίσω στα συμβατικά τσιγάρα.
Αντί να πυροδοτούνται εκστρατείες ειδικού ενδιαφέροντος και παραπληροφόρησης, τα πρόσφατα γεγονότα στις Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να χρησιμεύσουν ως καταλύτης για την εξεύρεση ισορροπημένης κανονιστικής προσέγγισης για τα προϊόντα ατμού που να παρέχει στους ενήλικες καταναλωτές τις πληροφορίες που χρειάζονται ώστε να λάβουν τεκμηριωμένη απόφαση, να εφαρμόσει περιορισμούς στις πωλήσεις σε ανηλίκους και να επιβάλλει ισχυρά και συνεπή πρότυπα προϊόντων.
Προχωρώντας μπροστά
Πρέπει να υπάρξει μια συζήτηση με τεκμήρια σχετικά με τα προϊόντα ατμού, με την προϋπόθεση ότι θα τεθούν μερικές πολύ βασικές ερωτήσεις:
- Οι κυβερνήσεις πιστεύουν στην έννοια της μείωσης της βλάβης από τον καπνό με τη μορφή προϊόντων ατμού;
- Πώς θα μπορέσουν αυτά τα προϊόντα να παραμείνουν προσβάσιμα και οικονομικά προσιτά στους ενήλικες, καθώς παράλληλα να εμποδίζεται η χρήση από τους νέους;
- Εάν δεν εφαρμοστούν οι υπάρχοντες νόμοι, πώς μπορούμε να περιμένουμε να εφαρμοστούν οι καινούργιοι;
- Πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε τα θέματα υγείας που αφορούν τα προϊόντα ατμού και τις ασθένειες με τρόπο ορθολογικό;
- Γιατί οι αρχές δημόσιας υγείας δεν μοιράζονται λεπτομέρειες σχετικά με τις περιπτώσεις ανά χώρα ασθενειών που σχετίζονται με το άτμισμα;
Το 2019, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης των Η.Π.Α. έβριθαν από αναφορές για μια μυστηριώδη “ασθένεια που σχετίζεται με το άτμισμα” που σαρώνει τη χώρα. Στην Ευρώπη, αντικαπνιστικά σωματεία αντέδρασαν αμέσως, πιέζοντας τις κυβερνήσεις και τις ομοσπονδιακές αρχές να υιοθετήσουν αυστηρούς κανονισμούς. Ωστόσο, αυτοί οι νέοι κανόνες αγνοούν τις σοβαρές αποδείξεις για το άτμισμα ως μια λιγότερο επικίνδυνη εναλλακτική λύση στο κάπνισμα και αγνοούν το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί απέχουν παρασάγγας από εκείνους των ΗΠΑ.
Το άτμισμα στην Ευρώπη
Νομοθεσία
Οι κυβερνήσεις, κατανοώντας την ανάγκη εξισορρόπησης της δυνατότητας μείωσης των επιβλαβών συνεπειών του καπνού με τα ατμιστικά προϊόντα έλαβαν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά δεν θα έχουν πρόσβαση σε αυτά τα προϊόντα και πέρασε την οδηγία TPD – Tobacco Products Directive
Η TPD εξασφαλίζει τα εξής:
- Τα ατμιστικά προϊόντα δεν μπορούν να πωληθούν ή να δοθούν σε άτομα κάτω των 18 ετών
- Τα προϊόντα έχουν δικλείδες ασφαλείας για τα παιδιά
- Η ποσότητα των υγρών αναπλήρωσης με νικοτίνη δεν ξεπερνά τα 10ml
- Το ανώτατο ποσοστό νικοτίνης που περιέχεται στα υγρά αναπλήρωσης είναι 20mg/ml
- Τις αναφορές από τη βιομηχανία σε ότι αφορά τα πρότυπα παραγωγής, τη σήμανση προϊόντων και συσκευασιών (συμπεριλαμβανομένων των προειδοποιήσεων για την υγεία) και η αδειοδότηση για χρήση ορισμένων συστατικών να υπόκειται σε ομοσπονδιακούς κανονισμούς.
Το άτμισμα στις ΗΠΑ
Αμερικανοί ατμιστές (μόνο) αρρωσταίνουν
Στα τέλη του καλοκαιριού του 2019, τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης άρχισαν να αναφέρουν περιπτώσεις “ασθενειών που σχετίζονται με το άτμισμα”.
Τον Απρίλιο του 2019, ο FDA εξέδωσε ανακοίνωση για τους ανθρώπους που βίωσαν κάποια κρίση μετά τη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων. Η ανακοίνωση ανέφερε 35 περιστατικά τέτοιων κρουσμάτων μετά από άτμιση “ανηλίκων ή νεαρών ενηλίκων χρηστών” μεταξύ του 2010 και των αρχών του 2019, με επιδείνωση κατά το προηγούμενο έτος. Στη συνέχεια, το CDC εξέδωσε μια δήλωση πρόληψης που προειδοποιεί τους ανθρώπους να μην ατμίζουν κανένα προϊόν.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, αξιωματούχοι της ομοσπονδιακής υγειονομικής περίθαλψης ανέφεραν ακόμα περισσότερα τέτοια περιστατικά, πυροδοτώντας έναν εθνικό πανικό για μια μυστηριώδη έξαρση κρουσμάτων - και μια σταθερή ροή ειδήσεων να εικάζουν για την ακριβή αιτία. Αυτό οδήγησε τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τράμπ να προτείνει απαγόρευση του ατμίσματος το φθινόπωρο του 2019 (κάτι το οποίο αργότερα αναστράφηκε εξαιτίας της δημόσιας κατακραυγής από την ατμιστική κοινότητα).
Οι ΗΠΑ έχουν αναφέρει μέχρι τώρα 2.500 περιπτώσεις πνευμονοπάθειας σχετιζόμενης με το άτμισμα και 54 θανάτους.
Στις 8 Νοεμβρίου, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των Η.Π.Α. ανέφερε μια “σημαντική ανακάλυψη”, δηλώνοντας ότι τα ευρήματά τους “παρέχουν άμεσες ενδείξεις οξικής βιταμίνης Ε στο κύριο μέρος των πνευμονοπαθειών”. Πρόσφατα, στις 21 Δεκεμβρίου, το CDC δήλωνε ότι η “συντριπτική πλειοψηφία” των περιστατικών συνδέεται άμεσα με την οξική βιταμίνη Ε. Αυτό επιβεβαιώνει προηγούμενες αναφορές που υποδηλώνουν ότι οι ασθένειες στις ΗΠΑ συνδέονται με αυτό το πρόσθετο το οποίο συνήθως αναμειγνύεται με προϊόντα ατμού THC που βρίσκονται στη μαύρη αγορά. Το πιο σημαντικό, είναι ζωτικής σημασίας να σημειωθεί ότι η οξική βιταμίνη Ε είναι ήδη απαγορευμένο πρόσθετο για τα ατμιστικά προϊόντα στην Ευρώπη.
Ακόμα πιο πρόσφατα, το CDC απέσυρε τις οδηγίες από τον ιστότοπό του, οι οποίες προηγουμένως ενημέρωναν τους ανθρώπους ότι “θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να μην χρησιμοποιούν καθόλου τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ή τα ατμιστικά προϊόντα” εάν ανησυχούν για τις ασθένειες των πνευμόνων. Το CDC πλέον συνιστά στο κοινό “να μη χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα ή προϊόντα ατμού που περιέχουν THC”.
Ο Brian King, επικεφαλής επιστήμονας του CDC για την αντιμετώπιση της έξαρσης των κρουσμάτων πνευμονοπάθειας που σχετίστηκαν με το άτμισμα, σχολίασε ότι “οι συστάσεις έχουν βελτιωθεί ώστε να αντανακλούν τα καλύτερα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία και να προστατεύουν καλύτερα τη δημόσια υγεία. Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η επιστήμη δείχνουν ότι η οξική βιταμίνη Ε συνδέεται στενά (με την έξαρση)”.
Η υστερία κινείται προς πάσα κατεύθυνση
Το φαινόμενο της εξάπλωσης
Η κάλυψη από τα αμερικανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης μεταφέρθηκε φυσικά και στην Ευρώπη και έγινε συνυφασμένη με τη ρητορική των μέσων για το άτμισμα στη νεολαία. Ομάδες κοινών συμφερόντων της δημόσιας υγείας απαίτησαν άμεση δράση, παρά τους σαφώς διαφορετικούς περιορισμούς των ατμιστικών προϊόντων στην Ευρώπη.
Γνωρίζουμε πλέον ότι οι ασθένειες που σχετίστηκαν με το άτμισμα στις Η.Π.Α. συνδέονται αποκλειστικά με προϊόντα που περιέχουν συστατικά όπως το THC και την οξική βιταμίνη Ε, τα οποία δεν χρησιμοποιούνται στα προϊόντα που διανέμονται νόμιμα σε καταστήματα λιανικής και κατασκευάζονται σύμφωνα με όλες τις προδιαγραφές ρυθμιστικών κανονισμών. Η οξική βιταμίνη Ε είναι απαγορευμένη πρόσθετη ύλη για τα ατμιστικά προϊόντα στην Ευρώπη.
Οι παρορμητικοί κανονισμοί που προωθούνται από κυβερνητικούς φορείς και ομάδες υγείας μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται καλά, αλλά δεν θα κάνουν τίποτα για να μειώσουν το άτμισμα στη νεολαία. Αυτό που θα καταφέρουν τέτοιου είδους κανονισμοί είναι το να δυσκολέψουν τους ενήλικες καπνιστές να έχουν πρόσβαση σε μια λιγότερο επιβλαβή εναλλακτική για το κάπνισμα, όπως επίσης νααναγκάσουν τους καταναλωτές να επιστρέψουν στα τσιγάρα ή να στραφούν στη μαύρη αγορά.
Ένα σοβαρό ζήτημα
Κατά καιρούς εκφράζονται ανησυχίες για τη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων από ανήλικους και υπήρξαν αυξανόμενες αναφορές ότι τα σχολεία αντιμετώπιζαν ένα σημαντικό πρόβλημα με το άτμισμα από τη νεολαία.
Η βιομηχανία ατμιστικών προϊόντων πάντα δήλωνε και συνεχίζει να επιμένει ότι οι νέοι δεν πρέπει να ατμίζουν χωρίς ρήτρες ή εξαιρέσεις. Το άτμισμα στη νεολαία είναι ένα σοβαρό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω της κατάλληλης επιβολής και ρύθμισης.
Η απαγόρευση δεν λειτουργεί
Τα ξεχωριστά ζητήματα της πρόσβασης των νέων στα προϊόντα και της ασφάλειας των προϊόντων αντιμετωπίζονται σαν να ήταν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, παρά το γεγονός ότι έχουν διαφορετικές λύσεις. Η παρεμπόδιση της διάθεσης προϊόντων στους νέους απαιτεί την επιβολή των υφιστάμενων περιορισμών στις πωλήσεις προς αυτούς όπως απαγορεύεται ήδη από τη νομοθεσία. Η ασφάλεια των προϊόντων μπορεί να επιβεβαιώνεται με την εφαρμογή κανονισμών, προκειμένου να είναι σίγουρο ότι οι ενήλικες καταναλωτές έχουν πρόσβαση σε ατμιστικά προϊόντα που πληρούν τα αυστηρότερα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και δοκιμών.
Πολιτική δημόσιας υγείας βασισμένη σε γεγονότα
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά πολύπλοκο ζήτημα. Η κυβέρνηση πρέπει να συζητά με επιστήμονες και γιατρούς που κατανοούν το θέμα και βλέπουν και τις δύο πλευρές. Οι μεγαλύτεροι ηττημένοι σε όλα αυτά είναι οι ενήλικες καπνιστές που θέλουν μια λιγότερο επιβλαβή εναλλακτική λύση στο κάπνισμα.
Οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεργαστούν για τη θέσπιση ενός κανονιστικού πλαισίου που θα:
- Κρατήσει τα ατμιστικά προϊόντα μακριά από τα χέρια ανηλίκων
- Δώσει στους ενήλικες καπνιστές μια εναλλακτική λύση με τη δυνατότητα μειωμένου κινδύνου για το κάπνισμα που πραγματικά θα χρησιμοποιήσουν.
