Ο διεθνώς αναγνωρισμένος ογκολόγος είναι η υπερηφάνεια της διεθνούς επιστημονικής επιτροπής για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Σε αυτή την αποκλειστική συνέντευξη εξηγεί τους λόγους για την επιλογή του και θέτει τις βάσεις για μια αλλαγή προοπτικής για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Δεν είναι η εναλλακτική λύση σε μια συνήθεια αλλά ένα δυνητικά ευεργετικό εργαλείο για τη διακοπή του καπνίσματος.
Έχει ανακοινωθεί με έμφαση και υπάρχουν πολλές προσδοκίες γύρω από αυτό. Η Διεθνής Επιστημονική Επιτροπή για το Ηλεκτρονικό Τσιγάρο αποτελείται από κορυφαίους επιστήμονες στον κόσμο που ασχολούνται με την έρευνα για το κάπνισμα σε ηλεκτρονική μορφή. Ο Umberto Veronesi, ογκολόγος και ιδρυτής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ογκολογίας, πρώην υπουργός Υγείας, είναι σίγουρα το κόσμημα στο στέμμα της ομάδας. Ο Veronesi είναι ένας από τους λίγους πεφωτισμένους που ξέρουν να συνδυάζουν την επιστημονική γνώση με την ικανότητα της διάδοσης. Με σαφή και ακριβή μηνύματα που γνωρίζουν πώς να φτάσουν στον προορισμό τους. Αφοσιωμένος σε μια επίπονη μάχη κατά του καπνίσματος, είναι από καιρό στο προσκήνιο για την υποστήριξη των δυνατοτήτων των ηλεκτρονικών τσιγάρων ως μέσο για τη διακοπή του καπνίσματος. Αφού δήλωσε - μέσα από τις σελίδες της Sigmagazine - αντίθετος με τη φορολογία στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ο Μιλανέζος επιστήμονας επιστρέφει για να μιλήσει για αυτά και εξηγεί τους λόγους που τον οδήγησαν να συμμετάσχει στη νεοσύστατη Διεθνή Επιστημονική Επιτροπή.
Πώς προέκυψε η ιδέα μιας επιστημονικής επιτροπής για το ηλεκτρονικό τσιγάρο;
Η ιδέα δεν είναι δική μου, αλλά της Liaf, της ιταλικής ένωσης κατά του καπνίσματος. Προσκλήθηκα να συμμετάσχω και δέχθηκα με ενθουσιασμό, διότι πιστεύω στη δυναμική του ηλεκτρονικού τσιγάρου ως εργαλείο για την καταπολέμηση του καρκίνου του πνεύμονα και άλλων καρκίνων που σχετίζονται με τον καπνό. Η επιτροπή έχει ως στόχο την προώθηση της επιστημονικής έρευνας και την ορθή ενημέρωση του πληθυσμού και όσων έχουν εξουσιοδότηση για τη λήψη αποφάσεων στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Ειδικότερα, ποιος θα είναι ο ρόλος σας;
Δεν θα έχω συγκεκριμένο ρόλο. Ο συντονιστής είναι ο Riccardo Polosa, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Catania και επιστημονικός διευθυντής της Liaf, καθώς και ένας από τους μεγαλύτερους ειδικούς στα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν δημοσιευθεί εκατοντάδες επιστημονικές έρευνες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Υπάρχει κάποια που σας επηρέασε ιδιαίτερα, τόσο με θετική όσο και αρνητική έννοια;
Ο Polosa διενήργησε μελέτη σε τριακόσιους καπνιστές που δεν ήθελαν να διακόψουν, αποδεικνύοντας ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την παύση. Το 8,7% των συμμετεχόντων εγκατέλειψε το παραδοσιακό τσιγάρο και μετά από ένα χρόνο τα τρία τέταρτα αυτής της ομάδας εγκατέλειψαν επίσης και το ηλεκτρονικό. Το 10,3% επίσης μείωσε την κατανάλωση παραδοσιακών τσιγάρων τουλάχιστον κατά 50%. Σίγουρα, μακροπρόθεσμα, είναι απαραίτητο να δούμε πόσοι υποτροπιάσουν και πόσοι όχι. Ωστόσο, κανένα μέσο για την καταπολέμηση του εθισμού στον καπνό, εξ όσων γνωρίζω, δεν έχει επιτύχει ποτέ καλύτερα αποτελέσματα έστω και βραχυπρόθεσμα, σε έναν πληθυσμό καπνιστών που δεν εξέφρασε ποτέ την επιθυμία να διακόψει.
Για πάνω από σαράντα χρόνια, η ιατρική κοινότητα γενικά, και ειδικότερα η ογκολογία, έχει ασχοληθεί με τον αγώνα κατά του καπνίσματος αλλά φαίνεται να έχει αποτύχει. Τι έχει παραληφθεί;
Το κάπνισμα δεν αποτελεί μόνο το πρόβλημα του καρκίνου, είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία. Η ιατρο-ογκολογική κοινότητα μπορεί να παίξει το δικό της ρόλο, αλλά από μόνη της προορίζεται να αποτύχει για πάντα, επειδή είναι απαραίτητη και η κυβερνητική δράση. Αντίθετα, έχει παραληφθεί εντελώς μια εκστρατεία μαζικής ευαισθητοποίησης για όλα τα μέσα ενημέρωσης και τους τόπους επικοινωνίας, όπως τηλεόραση, διαδίκτυο, εφημερίδες, σχολεία και γυμναστήρια, που θα μπορούσαν να πείσουν τον καπνιστή να διακόψει. Οι πρωτοβουλίες κατά του καπνίσματος αφέθηκαν αποκλειστικά στις δυνάμεις μεμονωμένων οργανώσεων, οι οποίες ενώ μεν δρουν με αφοσίωση πολύ καλά, δεν μπορούν να έχουν τον αντίκτυπο μιας εθνικά διαρθρωτικής παρέμβασης.
Στη χώρα μας, εξάλλου, με το Μονοπώλιο του Καπνού, το κράτος κερδίζει σε κάθε πακέτο που πωλείται. Πώς μπορείτε να φανταστείτε μια δημόσια εκστρατεία κατά του καπνίσματος;
Στην πραγματικότητα αυτό θα ήταν παράδοξο.
Ήσασταν από τους πρώτους που υποστήριξαν το ηλεκτρονικό τσιγάρο ως μέθοδο για την καταπολέμηση της χρήσης καπνού. Γιατί ένα τμήμα της επιστημονικής κοινότητας εξακολουθεί να έχει αμφιβολίες και να προβάλει αντίσταση;
Πρέπει να ρωτήσετε τους ίδιους.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το ηλεκτρονικό τσιγάρο επίσης συνταγογραφείται από το εθνικό σύστημα υγείας ως εργαλείο για τη διακοπή του καπνίσματος. Πιστεύετε ότι αυτή είναι μια βιώσιμη διαδρομή και στην Ιταλία;
Πρώτον, χρειαζόμαστε δημόσιο πειραματισμό και συνεπώς μια σημαντική επένδυση από το κράτος. Δεν βλέπω, όμως, μεγάλες πιθανότητες να χρηματοδοτηθεί η έρευνα για ένα μέσο που η χώρα μας ανοιχτά αντιτίθεται.
Σύμφωνα με τη δική σας άποψη, ποιες είναι οι κύριες διαφορές μεταξύ παραδοσιακών και ηλεκτρονικών τσιγάρων;
Δεν πρόκειται για θέμα άποψης. Τα παραδοσιακά τσιγάρα περιέχουν καπνό, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, όχι. Όντως, ο καπνός, ή για να είμαστε ακριβείς, οι ουσίες που απελευθερώνονται από τον καπνό κατά τη διαδικασία καύσης είναι εξαιρετικά καρκινογόνες. Έτσι τα παραδοσιακά τσιγάρα προκαλούν καρκίνο, ενώ τα ηλεκτρονικά δεν έχουν καρκινογόνο δράση.
Και έχουν κάτι κοινό μεταξύ τους;
Τη χειρονομία, στη ουσία. Φέρνει κανείς το τσιγάρο στα χείλη, εισπνέει και εκπνέει τον καπνό. Στην πράξη, τα ηλεκτρονικά μιμούνται τις χειρονομίες και τις αισθήσεις του παραδοσιακού, αλλά δεν προκαλούν την ίδια, συχνά θανατηφόρα, βλάβη στην υγεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ISS, το 2015 υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια Ιταλοί που χρησιμοποιούν το ηλεκτρονικό τσιγάρο ή 300% περισσότερο από ό, τι το προηγούμενο έτος. Εάν επιβεβαιωθεί η τάση, τι θα σήμαινε για την καταπολέμηση του καρκίνου του πνεύμονα;
Θα ήταν μεγάλη είδηση. Όπως εξήγησα: λιγότερος καπνός, λιγότερος καρκίνος.
Πριν από λίγο καιρό, μαζί με πενήντα συναδέλφους, υπογράψατε έκκληση να μην καταστεί παράνομο το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Αυτή η έκκληση εξακολουθεί να είναι προσιτή ή θα ζητούσατε περισσότερα;
Αν γίνεται η αναφορά στη επιστολή που έχει συνταχθεί για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας - WHO, η προσφυγή είναι πάντα έγκυρη. Προφανώς μπορούν να ζητηθούν περισσότερα. Στην πραγματικότητα, η νέα Επιστημονική Επιτροπή συγκεντρώνει τον αρχικό πυρήνα των υπογραφόντων της επιστολής αυτής, που επεκτείνεται στους νέους πρωταγωνιστές της έρευνας για το ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Veronesi: “Το ηλεκτρονικό τσιγάρο για την καταπολέμηση του καρκίνου”
