Δημοσίευση στο sigmagazine
Η μάχη για την υποστήριξη των μέσων χαμηλού κινδύνου όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα πρέπει να δοθεί πάνω από όλα με ισχυρή βούληση στηριζόμενη στις υπάρχουσες έρευνες. Διαφορετικά, μπορείτε να διακινδυνεύσετε το φαινόμενο μπούμερανγκ. Και οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες να τρίβουν τα χέρια τους.
Ακόμη και ο αντιπρόεδρος Matteo Salvini μίλησε για την Παγκόσμια Έκθεση για το κάπνισμα, η οποία εκδόθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Δημοσίευσε μια ερώτηση με πολύ ρητορικές αποχρώσεις στο προφίλ του στο Twitter: “Μήπως υπάρχει από πίσω το χέρι κάποιου λόμπι ή κάποια δισεκατομμυριούχος πολυεθνική... Τι λέτε;” .
Παρόλο που για δύο σχεδόν χρόνια ο αναπληρωτής πρωθυπουργός ήταν ο πρωταγωνιστής της ανάκαμψης του τομέα με μέτρα που αποσκοπούσαν, στη διαφύλαξη των παραγωγικών επιχειρήσεων (χάρη σε φορολογικά χρέη) και των εμπόρων λιανικής πώλησης και των καταναλωτών (ο φόρος κατανάλωσης μειώθηκε κατά 85% κατά μέσον όρο) η παρέμβαση θα μπορούσε να παρερμηνευθεί. Τα λόγια του Salvini ξεκινούν την υποψία ότι ο WHO (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) αντιμετώπισε πιέσεις από τις αποκαλούμενες ισχυρές δυνάμεις, είτε πρόκειται για ένα λόμπι είτε για μια πολυεθνική, χωρίς, ωστόσο, να ονομάσει ή να αναλύσει λεπτομερώς τη θεσμική επίθεση. Πέρα από τα tweets, στη συζήτηση μπορεί κανείς και πρέπει να εισάγει χιλιάδες άλλα θέματα - όλα δοκιμασμένα – για να επιτεθεί στον WHO, το Υπουργείο Υγείας, το Ανώτερο Ινστιτούτο Υγείας. Αναφέρει για παράδειγμα ότι η έκθεση για το κάπνισμα του WHO- Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας πιστοποιεί την ήττα των τρεχουσών πολιτικών κατά του καπνίσματος, δεδομένου ότι οι καπνιστές στον κόσμο έχουν φτάσει τα 1,1 δισεκατομμύρια. Ή διερωτάται γιατί, μεταξύ των 109 σελίδων της έκθεσης, δόθηκε κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης στους τρεις που μίλησαν για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Εκτός αυτού, δεν γράφεται ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι επιβλαβές, αλλά ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι σίγουρα λιγότερο τοξικό από τον καπνό, το πούρο και την πίπα. Ή θα μπορούσε ακόμα, πρόσθεσε, το αίτημα φορολόγησης και ρύθμισης των υγρών ίσως έπρεπε να απευθυνθεί στις αναπτυσσόμενες χώρες ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ρυθμίζει τον τομέα με μια συγκεκριμένη οδηγία και η Ιταλία είναι ακόμη μεταξύ των λίγων χωρών που έχουν φόρο κατανάλωσης που συνδέεται με την κατανάλωση υγρών αναπλήρωσης.
Το υπουργείο υγείας της Ιταλίας έχει ανατεθεί στα χέρια του κόμματος των Πέντε Αστέρων (Cinquestelle), στο πρόσωπο της Giulia Grillo. Είναι κατανοητό ότι ο Salvini θέλει να αυξήσει τους τόνους για να επιτεθεί σε ένα υπουργείο που δεν ελέγχεται από το κόμμα του. Ωστόσο, επαναλαμβάνουμε πως θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει έναν πιο ήπιο τόνο δεδομένου πώς τα κίνητρά του, καθώς ρίχνονται στα μέσα ενημέρωσης και στα κοινωνικά μέσα, μπορούν να προκαλέσουν μια οδυνηρή αποστροφή. Η Βρετανία τα τελευταία χρόνια είχε τα πλεονεκτήματα και την ικανότητα να ξεφύγει από τα αξιώματα του WHO, θέτοντας σε εφαρμογή πολιτικές κατά του καπνίσματος που υποστηρίζουν τη μείωση των επιβλαβών συνεπειών. Εάν ένας καπνιστής δεν μπορεί να σταματήσει το κάπνισμα, είναι καλό να μεταβεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο. Η επιθυμία του για νικοτίνη θα ικανοποιηθεί και ταυτόχρονα θα μειώσει τον αριθμό των τοξικών ουσιών που εισπνέονται κατά 95%. Ακολουθώντας αυτό το δρόμο, η Βρετανία κατά το τελευταίο έτος μείωσε τον αριθμό των καπνιστών. Η Ιταλία, από την άλλη πλευρά, δεν αντιλαμβάνεται αυτή την προσέγγιση. Η Ιταλία υποστηρίζει τη θεωρία της “μηδενικής εξάρτησης”. Όλα όσα είναι εθιστικά πρέπει να καταπολεμηθούν με φαρμακολογικές και ψυχολογικές θεραπείες. Οι πολιτικές, δεν ανταμείβονται από τα νούμερα, δεδομένου ότι οι καπνιστές είναι μόνιμα 12 εκατομμύρια, στα επίπεδα δηλαδή που βρίσκονταν πριν από έντεκα χρόνια. Αλλά τα λόγια του Salvini μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προχωρήσουμε σε μια πολύ μεγαλύτερη συζήτηση από εκείνη που γενικώς περιλαμβάνει τον κόσμο των ηλεκτρονικών τσιγάρων κατά του κόσμου του καπνού. Δηλαδή, αν είναι σωστό να επανεξετάσουμε από την αρχή το ρόλο και τη λειτουργία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Παρόμοιες συζητήσεις είναι ήδη σε εξέλιξη στον ΟΗΕ και, επί του παρόντος, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν έχει υπάρξει ποτέ συζήτηση για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των πολυμερών οργάνων, μπορεί να είναι καιρός να συμπεριληφθεί αυτός ο τρίτος πρωταγωνιστής της διεθνούς διπλωματικής και υγειονομικής πολιτικής.
Γιατί οι πολυεθνικές φαρμάκων αντιμετωπίζονται ευνοϊκά από τον WHO, ενώ αυτό δε γίνεται για κανέναν άλλο; Γιατί ο ελεγκτής αγαπά τον ελεγχόμενο τόσο πολύ, για να τον αναδείξει ως σπουδαίο χρηματοδότη της αποκαλούμενης “ανεξάρτητης έρευνας”; Η ανεξαρτησία είναι γεγονός, δεν μπορεί να στιγματιστεί από τη "φιλανθρωπία" ενός περαστικού. Ή μήπως τα χρήματα των φαρμακοβιομηχανιών είναι καθαρότερα, υγιέστερα και πιο κρυστάλλινα από αυτά των καπνοβιομηχανιών, των εταιρειών ατμιστικών προϊόντων ή των εταιρειών ενέργειας; Το όνομα της εταιρείας αλλάζει, ας πούμε, στο τέλος όλοι αναζητούν κέρδη, θέλουν την κίνηση της επιχειρηματικότητας. Μακροπρόθεσμα, οι πελάτες του ενός θα γίνουν πελάτες του άλλου. Οι καπνιστές θα αρρωστήσουν για να θεραπευτούν. Αλλά μετά ήρθε το ηλεκτρονικό τσιγάρο και ήχησε δυνατά. Δεν είναι καπνός και δεν προκαλεί (τουλάχιστον μέχρι σήμερα) τις βλάβες που σχετίζονται με τον καπνό.
Ρίχνουμε στη συζήτηση ερωτήματα και ανοικτές σκέψεις. Ελπίζοντας ότι σύντομα, όχι μόνο ο Salvini, αλλά ολόκληρη η πολιτική τάξη, θα έχει τη θέληση, την ικανότητα και το θάρρος να το ασπαστεί.