Άρθρο στο News Medical Life Sciences
Φέτος στην Παγκόσμια Μέρα κατά του Καρκίνου, ρωτήσαμε τον Dr. Lion Shahab έναν από τους κορυφαίους εμπειρογνώμονες του Ηνωμένου Βασιλείου στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και το κάπνισμα, σχετικά με την ασφάλεια των ηλεκτρονικών τσιγάρων ή το άτμισμα, σε σύγκριση με το κάπνισμα τσιγάρων.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι υγιέστερα από τα τσιγάρα;
Ναι. Η αυξανόμενη συναίνεση υποδεικνύει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν προσδίδουν περισσότερο από το 5% των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με το κάπνισμα. Αυτό οφείλεται πρωταρχικά στο γεγονός ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιλαμβάνουν καύση που οδηγεί στο σχηματισμό επιβλαβών τοξικών και καρκινογόνων ενώσεων.
Ο καπνός περιέχει περισσότερες από 600 ενώσεις που μετατρέπονται σε περίπου 5.000, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται τουλάχιστον 70 καρκινογόνες όταν ένα τσιγάρο ανάβει και ο καπνός καίγεται περίπου στους 800 βαθμούς Κελσίου. Συγκριτικά, τα υγρά αναπλήρωσης που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα αποτελούνται κυρίως από υγραντικά, όπως προπυλενογλυκόλη και φυτική γλυκερίνη, νικοτίνη και γευστικά αρώματα που θερμαίνονται στους περίπου 200 βαθμούς Κελσίου.
Μελέτες έχουν δείξει ότι, σε σύγκριση με τους καπνιστές των τσιγάρων, οι χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων εκτίθενται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα επιβλαβών ενώσεων που έχουν συνδεθεί με επακόλουθες ασθένειες όπως ο καρκίνος. Επιπλέον, τα τσιγάρα παράγουν καπνό πλευρικού ρεύματος ο οποίος διαφεύγει, εκτός από τον εκπνεόμενο καπνό, και ο οποίος είναι πολύ επιβλαβής για τους παρευρισκόμενους. Δεν υπάρχει ατμός πλευρικού ρεύματος, μόνο ο εκπνεόμενος ατμός από τους χρήστες, ο οποίος περιέχει ένα κλάσμα των ενώσεων που εισπνέονται από τον ατμιστή.
Ενδέχεται τα ηλεκτρονικά τσιγάρα να είναι επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία; Πόσα γνωρίζουμε για τη μακροπρόθεσμη χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων;
Τα περισσότερα πράγματα, ακόμη και σχετικά αβλαβείς ουσίες, μπορούν να είναι επιβλαβή για τον άνθρωπο, και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν αποτελούν εξαίρεση. Καθώς οι ασθένειες εμφανίζονται συνήθως με μακροχρόνια καθυστέρηση (20-40 χρόνια) μετά την έκθεση, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι απολύτως ασφαλή, διότι απλά δεν έχουμε τα δεδομένα ακόμα.
Εξάλλου, μπορεί να υπάρχουν “αδιερεύνητα άγνωστα” που διαφέρουν από τις βλάβες που προκαλούνται από τα τσιγάρα που δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί και αξιολογηθεί. Ωστόσο, στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου καπνίσματος, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα παρουσιάζουν μια πολύ λιγότερο επιβλαβή εναλλακτική λύση, απλώς και μόνο επειδή τα τσιγάρα είναι ένα τόσο επικίνδυνο προϊόν και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ρυθμίζονται αυστηρά για την ποιότητα και την ασφάλεια. Ενώ είναι δύσκολο σε αυτό το στάδιο να εκτιμηθεί επακριβώς ο αντίκτυπος της μακροχρόνιας χρήσης των ηλεκτρονικών τσιγάρων, έχουμε κάποιες γνώσεις σχετικά με ορισμένα από τα συστατικά που χρησιμοποιούνται στα υγρά των ηλεκτρονικών τσιγάρων.
Η αντικατάσταση της νικοτίνης έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για πολλά χρόνια για να βοηθήσει τους ανθρώπους να σταματήσουν το κάπνισμα και είναι μια ασφαλής μορφή θεραπείας. Η νικοτίνη, ενώ είναι εθιστική, είναι μια σχετικά αβλαβής ουσία με ελάχιστες ενδείξεις για μακροχρόνιες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία, οι οποίες βασίζονται σε μελέτες που έχουν εξετάσει τη χρήση της θεραπείας αντικατάστασης νικοτίνης και του snus (σουηδικός άκαπνος καπνός). Τα υγραντικά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα βρίσκονται συνήθως σε βρώσιμα είδη (πχ. οδοντόκρεμα), όπως και τα περισσότερα αρώματα και αυτά γενικά θεωρούνται ασφαλή. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι πώς η εισπνοή αυτών των ουσιών στους πνεύμονες μακροπρόθεσμα θα τους επηρεάσει και θα φαινόταν λογικό ότι τουλάχιστον θα προκαλούσε κάποιο ερεθισμό και φλεγμονή.
Αλλά επαναλαμβάνω, ότι τα τσιγάρα είναι πολύ πιο επιβλαβή λόγω του μεγάλου αριθμού προϊόντων καύσης που εισπνέονται στους πνεύμονες και η έρευνα που διεξήγαγαν άλλοι και εγώ, δείχνει ότι η έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες που συνδέονται με ασθένειες όπως ο καρκίνος του πνεύμονα μειώνεται σε μεγάλο βαθμό στους ατμιστές σε σχέση με τους καπνιστές, γεγονός που υποδηλώνει μακροπρόθεσμα οφέλη για την υγεία για όσους μεταβαίνουν από τα τσιγάρα σε ηλεκτρονικά τσιγάρα. Η κύρια βλάβη από το κάπνισμα προέρχεται από χιλιάδες άλλες χημικές ουσίες που περιέχονται στον καπνό του τσιγάρου, πολλές από τις οποίες είναι τοξικές.
Περιγράψτε το βίντεο που δημιουργήσατε για την καμπάνια του PHE (οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας) για τη διακοπή του καπνίσματος. Τι αποτέλεσμα έχει η εισπνοή πίσσας από τον καπνό τσιγάρων στο ανθρώπινο σώμα;
Η αντικαπνιστική εκστρατεία “βλάβες στην υγεία” του οργανισμού Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας ενθαρρύνει τους καπνιστές να σταματήσουν το κάπνισμα κατά τη διάρκεια του νέου έτους, ενημερώνοντάς τους για την άμεση, προσωπική και αδιαμφισβήτητη βλάβη της υγείας από κάθε τσιγάρο που καπνίζεται. Ο Δεκέμβριος είναι φυσικό χρονικό σημείο για τους καπνιστές να επαναπροσδιορίσουν τη συμπεριφορά τους και τα κίνητρα για να κάνουν αλλαγές στις μακροχρόνιες κακές συνήθειες αρχίζουν φυσικά να κορυφώνονται ενόψει του Νέου Έτους. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι το πιο δημοφιλές βοήθημα για να σταματήσει κανείς το κάπνισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι αυξανόμενες αποδείξεις δείχνουν ότι είναι αποτελεσματικές για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να διακόψουν, αλλά πολλοί καπνιστές (44%) εξακολουθούν να μην συνειδητοποιούν ότι το άτμισμα είναι πολύ λιγότερο επιβλαβές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, στο πλαίσιο της εκστρατείας αυτής της χρονιάς, το PHE κυκλοφόρησε μια ταινία μικρού μήκους για την οπτική παρουσίαση της τρέχουσας έρευνας που συγκρίνει τις επιπτώσεις του ατμίσματος και του καπνίσματος.
Η ταινία παρουσιάζει μια απλή επίδειξη που απεικονίζει τα υψηλά επίπεδα πίσσας που εισπνέει ένας μέσος καπνιστής για ένα μήνα και πώς συγκρίνεται με το να μην καπνίζει καθόλου ή να χρησιμοποιεί ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο. Σκοπός του είναι να απεικονίσει την έντονη αντίθεση μεταξύ του καπνίσματος και του ατμίσματος για να καθησυχάσει τους καπνιστές ότι το άτμισμα, αν και δεν είναι απολύτως απαλλαγμένο από κινδύνους, είναι πιθανό να αποδώσει μόνο ένα κλάσμα του κινδύνου του καπνίσματος.
Η εισπνοή πίσσας είναι προβληματική για διάφορους λόγους. Πρώτον, τα προϊόντα καύσης που περιέχει η πίσσα είναι καρκινογόνα. Αυτό σημαίνει ότι με την πάροδο του χρόνου, με την εισπνοή αυτών των ενώσεων στους πνεύμονες και μετά με το μεταβολισμό τους σε όλο το σώμα, τα κύτταρα που έρχονται σε επαφή με αυτά τα καρκινογόνα είναι πιο πιθανό να αλλάξουν και να μεταλλαχθούν, οδηγώντας στον σχηματισμό καρκίνων όπως ο καρκίνος του πνεύμονα ή της ουροδόχου κύστης.
Δεύτερον, οι πνεύμονες πρέπει να εργάζονται πολύ σκληρά για να απομακρύνουν την πίσσα, η οποία τελικά αρχίζει να βλάπτει τις δομές στους πνεύμονες, συμπεριλαμβανομένων των κυψελίδων που είναι υπεύθυνες για την ανταλλαγή οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα στην κυκλοφορία του αίματος. Ως αποτέλεσμα, οι καπνιστές είναι πολύ πιθανότερο να αναπτύξουν δυνητικά θανατηφόρες αναπνευστικές ασθένειες όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Τέλος, η μεταφορά επιβλαβών προϊόντων καύσης όπως το μονοξείδιο του άνθρακα στην κυκλοφορία του αίματος σημαίνει επίσης ότι τα αιμοφόρα αγγεία καταστρέφονται, προκαλώντας αγγειακές και καρδιαγγειακές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφαλικού επεισοδίου, καθώς και των καρδιακών παθήσεων.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες διαφορές μεταξύ των πνευμόνων ενός καπνιστή τσιγάρων και εκείνων ενός χρήστη ηλεκτρονικού τσιγάρου;
Υπάρχουν ελάχιστες διαθέσιμες έρευνες που έχουν διεξαχθεί στους ανθρώπους (σε αντίθεση με τα ζωικά μοντέλα) για να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση. Μερικές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων συνδέεται με βελτιωμένη λειτουργία των πνευμόνων μεταξύ των ασθματικών και των υγιών καπνιστών που μεταβαίνουν από το κάπνισμα στο άτμισμα. Ωστόσο, απαιτείται περεταίρω έρευνα.
Τι συμβουλή θα δίνατε σε κάποιον που προσπαθεί να σταματήσει το κάπνισμα;
Η διακοπή του καπνίσματος είναι το μοναδικό σημαντικό βήμα που μπορεί να κάνει ένας καπνιστής για να βελτιώσει την υγεία του. Ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσετε είναι η εξειδικευμένη βοήθεια πρόσωπο με πρόσωπο από υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος (όπου αυτές είναι διαθέσιμες) μαζί με βοηθήματα διακοπής καπνίσματος όπως θεραπεία αντικατάστασης νικοτίνης ή άλλες φαρμακοθεραπείες όπως η βαρενικλίνη. Αυτό μπορεί νατετραπλασιάσει ή και περισσότερο τις πιθανότητες εγκατάλειψης με επιτυχία σε σύγκριση με μια απόπειρα διακοπής χωρίς βοήθεια.
Εάν η φαρμακοθεραπεία δεν είναι διαθέσιμη, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν αποδειχθεί ότι είναι τουλάχιστον εξίσου αποτελεσματικά με τη θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης, βοηθώντας τους ανθρώπους να σταματούν, σχεδόν διπλασιάζοντας τα ποσοστά αποχής. Το PHE συνιστά τη χρήση εξατομικευμένου εργαλείου διακοπής, το οποίο είναι προσβάσιμο εδώ.
Πόσο χρόνο χρειάζεται το σώμα για να ανακάμψει όταν κάποιος διακόψει το κάπνισμα;
Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τον τρόπο ζωής και την υγεία σας με τρόπους που ίσως να μην περιμένετε. Μόλις σταματήσετε το κάπνισμα, κάποια από τα οφέλη είναι άμεσα και κάποια είναι πιο μακροπρόθεσμα:
- Μετά από 20 λεπτά - Η αρτηριακή πίεση και ο ρυθμός παλμού επιστρέφουν στο φυσιολογικό
- Μετά από 8 ώρες - Το επίπεδο μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα μειώνεται κατά το ήμισυ και το επίπεδο οξυγόνου επανέρχεται στο φυσιολογικό
- Μετά από 48 ώρες - Το μονοξείδιο του άνθρακα θα εξαλειφθεί από το σώμα. Οι πνεύμονες αρχίζουν να εκκρίνουν βλέννα και άλλα υπολείμματα καπνίσματος. Η ικανότητα γεύσης και οσμής βελτιώνεται σημαντικά
- Μετά από 72 ώρες - Η αναπνοή γίνεται ευκολότερη. Οι βρογχικοί σωλήνες αρχίζουν να χαλαρώνουν και τα επίπεδα ενέργειας αυξάνονται
- Μετά από 2 έως 12 εβδομάδες - Η κυκλοφορία του αίματος βελτιώνεται
- Μετά από 3 έως 9 μήνες - Βήχας, προβλήματα συριγμού και αναπνοής βελτιώνονται καθώς η πνευμονική λειτουργία αυξάνεται έως και 10%
- Μετά από 1 χρόνο - Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής πέφτει περίπου στο μισό από τον καπνιστή
- Μετά από 10 χρόνια - Ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα πέφτει στο μισό από τον καπνιστή.
- Μετά από 15 χρόνια - Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής πέφτει στο ίδιο επίπεδο με κάποιον που δεν έχει καπνίσει ποτέ