Άρθρο της POLITICO Europe
Σε μια ισχυρή δήλωση υπέρ του ατμίσματος, οι βουλευτές της επιτροπής επιστήμης και τεχνολογίας του βρετανικού Κοινοβουλίου είπαν την Παρασκευή ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι περίπου 95% λιγότερο επιβλαβή από τα παραδοσιακά τσιγάρα και θα πρέπει να προωθηθούν έντονα ως εναλλακτική λύση, παρά τις αβεβαιότητες σχετικά με τους μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία.
Η επιτροπή συνέστησε στο Ηνωμένο Βασίλειο να μειώσει τους φόρους επί των ηλεκτρονικών τσιγάρων και να επιτρέψει το άτμισμα σε χώρους όπου απαγορεύεται το κάπνισμα, όπως εγκαταστάσεις θεραπείας ψυχικής υγείας, καθώς και να μειώσει τους περιορισμούς στη διαφήμιση και την περιγραφή των προϊόντων, κάτι που θα γίνει εφικτό όταν η Βρετανία εξέλθει από τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν στα προϊόντα καπνού, μετά το Μάρτιο του 2019.
Πολλές μεγάλες καπνοβιομηχανίες έχουν ήδη προχωρήσει στην πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων παράλληλα με τα παραδοσιακά τσιγάρα. Οι ηλεκτρονικές συσκευές προσφέρουν το χτύπημα της νικοτίνης θερμαίνοντας υγρό που περιέχει την εθιστική χημική ουσία μέσα σε ένα δοχείο, δημιουργώντας εισπνεόμενο ατμό. Αυτό σημαίνει πως δεν περιέχονται όσες ουσίες προκαλούν καρκίνο, όπως τα κανονικά τσιγάρα.
Ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας εκτιμά ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε 20.000 επιτυχείς διακοπές ανά έτος.
“Ακόμη και αν δεν γνωρίζουμε όλες τις μακροπρόθεσμες συνέπειες ... Είναι γνωστό ότι 79.000 άνθρωποι πεθαίνουν (από το κάπνισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο)”, δήλωσε ο Norman Lamb, βουλευτής του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος, ο οποίος προεδρεύει στην επιτροπή της Βουλής των Κοινοτήτων . “Η αμφιβολία για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα οδηγεί αναπόφευκτα σε λιγότερους ανθρώπους που κάνουν τη μετάβαση, γεγονός που εγγυάται ότι περισσότεροι άνθρωποι θα πεθάνουν από το κάπνισμα. Μπορούμε αυτό να το αιτιολογήσουμε ηθικά, βάση των ήδη γνωστών γεγονότων και δεδομένου τι μας λένε οι επιστήμονες για τη σχετική βλάβη;”
Η στάση της επιτροπής είναι εντυπωσιακή, δεδομένης της επιφυλακτικής προσέγγισης που ακολουθείται από πολιτικούς σε άλλες χώρες. Η Αυστραλία έχει απαγορεύσει πλήρως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τους μακροπρόθεσμους κινδύνους και την ελκυστικότητά τους για τα παιδιά. Η ευρωπαϊκή οδηγία για τα προϊόντα καπνού περιορίζει το μέγεθος , την ισχύ της νικοτίνης και τη διαφήμιση ηλεκτρονικών τσιγάρων σε χώρες της ΕΕ.
Ωστόσο, οι υπάλληλοι της υγειονομικής περίθαλψης του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν χαράξει μια πορεία προς την υποστήριξη του ατμίσματος από τη στιγμή που μια ανεξάρτητη επισκόπηση από τον οργανισμό Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας το 2015 καθόρισε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι “περίπου 95 τοις εκατό ασφαλέστερα” από τα παραδοσιακά τσιγάρα. Μετά από έρευνα 10 μηνών, οι βουλευτές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα επιστημονικά στοιχεία υποστηρίζουν με συντριπτική πλειοψηφία τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου για χάρη της δημόσιας υγείας – φτάνοντας στο σημείο να προτείνουν τη διάθεση των συσκευώνμέσω συνταγογράφησης από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας.
“Το βρετανικό σύστημα υγείας ορθώς οδηγείται από τα αποδεικτικά στοιχεία παρά από τις αυθόρμητες αντιδράσεις”, δήλωσε ο James Hargrave, εκπρόσωπος της Ένωσης Βιομηχανιών Vaping της Βρετανίας. “Άλλες χώρες είναι υπερβολικά επιφυλακτικές γύρω από τη χρήση των ατμιστικών προϊόντων από φόβο πως μπορεί να ενθαρρυνθούν περισσότεροι άνθρωποι να καπνίσουν, κάτι το οποίο δεν στοιχειοθετείται αυτή τη στιγμή”.
Η επιτροπή δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή οδηγία για τα προϊόντα καπνού, η οποία διέπει την πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων στη Βρετανία από το 2016, δεν βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία και έχει εμποδίσει τη χρήση του ατμίσματος ως ασφαλέστερη εναλλακτική λύση για το μονοξείδιο του άνθρακα και τα γεμάτα πίσσα τσιγάρα. Περίπου 2,9 εκατομμύρια ενήλικες στη Βρετανία χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα. 7,4 εκατομμύρια άνθρωποι καπνίζουν, ενώ ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας εκτιμά ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε 20.000 επιτυχείς διακοπές του καπνίσματος ανά έτος.
“Αν δε συνέβαινε το Brexit, η διαδικασία θα ήταν να επιδιωχθεί να επηρεαστεί η ΕΕ για να αναθεωρήσει τα αποδεικτικά στοιχεία”, δήλωσε ο Lamb. Αλλά μετά την έξοδο της χώρας από το μπλοκ, “προφανώς είμαστε ελεύθεροι να φτάσουμε στις δικές μας αποφάσεις σχετικά με τους κανονισμούς που αφορούν τη δημόσια υγεία. Πρέπει να επωφεληθούμε από αυτό” , είπε.
Ασφαλέστερο από το κάπνισμα
Το μοναδικό ερωτηματικό βρίσκεται στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, δεδομένου ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο για λιγότερο από μια δεκαετία, δήλωσαν οι βουλευτές.
Το πρώτο ηλεκτρονικό τσιγάρο εγκρίθηκε για πώληση στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2007. Από τότε το μέγεθος της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου εκτιμάται να έχει αυξηθεί σε περίπου 725 εκατομμύρια λίρες το 2018, σύμφωνα με την ECigIntelligence, με εταιρείες εξειδικευμένες στο άτμισμα όπως η JUUL και μεγάλες εταιρείες καπνού όπως η British American Tobacco και η Philip Morris που πωλούν τέτοια προϊόντα.
Κάποιοι ερευνητές λένε ότι αυτός είναι ένας λόγος να είμαστε ακόμα πιο προσεκτικοί σχετικά με τα βραχυπρόθεσμα οφέλη, όταν ελάχιστα είναι γνωστά για τους μακροπρόθεσμους κινδύνους. Χρειάστηκαν περισσότερες από δύο δεκαετίες για να αποδειχθεί η σύνδεση μεταξύ καπνίσματος και καρκίνου του πνεύμονα, δήλωσε ο David Thickett, καθηγητής αναπνευστικής ιατρικής στο Ινστιτούτο Φλεγμονής και Γήρανσης στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ.
“Το κάπνισμα χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για να προκαλέσει βλάβες, είπε “ το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει μια ιστορία 5 με 10 ετών. Έχουμε ακόμα μπροστά μας 10 με 20 χρόνια προτού μπορέσουμε να πούμε τι είναι αλήθεια.”
Ο Thickett είναι ο κύριος συγγραφέας μιας εργαστηριακής μελέτης που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα, η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου έχει τη δυνατότητα να βλάψει τον ιστό του πνεύμονα με τον ίδιο τρόπο όπως τα παραδοσιακά τσιγάρα και μπορεί να προκαλέσει χρόνια πνευμονική νόσο με την πάροδο δεκαετιών. Παρόλα αυτά τόνισε πως χρειάζονται μακροχρόνιες έρευνες.
Ωστόσο, οι γραπτές αποδείξεις που υπέβαλε ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας και η Ρυθμιστική Υπηρεσία για τα Ιατρικά και Υγειονομικά Προϊόντα στην έρευνα των βουλευτών ανέφεραν ότι τα επίπεδα των καρκινογόνων χημικών ουσιών στα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι “σημαντικά χαμηλότερα” σε σύγκριση με τον καπνό των τσιγάρων και ότι υπάρχει “ουσιαστικά μειωμένη” ανίχνευση αυτών των χημικών ουσιών στο αίμα και τα ούρα των ανθρώπων που ατμίζουν.
Ο Hazel Cheeseman, διευθυντής πολιτικής της ομάδας εκστρατειών της Δράσης για το Κάπνισμα και την Υγεία, δήλωσε ότι πρόκειται για θέμα συγκριτικού κινδύνου και είπε πως είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πως θα μοιάζουν τα μοντέλα χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου σε δυο δεκαετίες από τώρα.
“Δεν πρόκειται να πούμε ότι πρόκειται για προϊόντα μηδενικού κινδύνου, πρόκειται για να πούμε ότι είναι πολύ πιο ασφαλή από το κάπνισμα”, δήλωσε ο Cheeseman. “Το ερώτημα στο οποίο δεν θα μπορέσουμε να απαντήσουμε μέχρι να φτάσουμε εκεί, είναι ποιο ποσοστό των ανθρώπων που χρησιμοποιούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα για να διακόψουν το κάπνισμα θα συνεχίσει και μετά να τα χρησιμοποιεί για πολλές δεκαετίες.
Οι βουλευτές ζήτησαν από την κυβέρνηση να υποστηρίξει ένα μακροπρόθεσμο ερευνητικό πρόγραμμα για την εκτίμηση των επιπτώσεων τόσο των ηλεκτρονικών τσιγάρων όσο και των νεότερων προϊόντων του θερμαινόμενου καπνού, τα οποία θερμαίνουν τις χημικές ουσίες σε χαμηλότερη θερμοκρασία.
Οι ελευθερίες μετά το Brexit
Η κυβέρνηση πρέπει να χαλαρώσει δραματικά τους κανονισμούς σχετικά με τη διαφήμιση και τη συσκευασία μετά το Brexit, ώστε οι κατασκευαστές ηλεκτρονικών τσιγάρων να τοποθετούν στα προϊόντα τους επισημάνσεις υγείας, ανέφεραν οι βουλευτές. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για τους υπεύθυνους στον τομέα της υγείας σήμερα, είναι το να μπορούν να κοινοποιήσουν το μήνυμα ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι “λιγότερο επιβλαβή”, λόγω των περιορισμών που επιβάλλει η οδηγία για τα προϊόντα καπνού, σύμφωνα με τον Lamb.
Η οδηγία απαγορεύει οποιαδήποτε διαφήμιση ηλεκτρονικού τσιγάρου που θεωρείται ότι έχει διεθνή εμβέλεια, όπως εφημερίδες, τηλεόραση ή ραδιόφωνο, αν και επιτρέπονται εντοπισμένες διαφημίσεις, όπως σε διαφημιστικές πινακίδες ή στα λεωφορεία.Αυτό σημαίνει ότι παρόλο που ο οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας και το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Αλληλεγγύης έχουν εγκρίνει τα ηλεκτρονικά τσιγάρα για τη μείωση της βλάβης, το μήνυμα αυτό δεν μπορεί να διαφημιστεί ευρέως.
“Πόσο παράλογο είναι αυτό; είτε πιστεύουμε τον οργανισμό Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας είτε δεν το κάνουμε”,δήλωσε ο Lamb.
Υπάρχει κάποια ανησυχία ότι περισσότερες διαφημίσεις σε συνδυασμό με μια πλημμύρα νέων προϊόντων στην αγορά θα μπορούσαν να αυξήσουν την ελκυστικότητα των ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ ανηλίκων ή ανθρώπων που διαφορετικά δεν θα σκέφτονταν το κάπνισμα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Απρίλιο, η κυβέρνηση πήρε πολύ αυστηρά μέτρα για να σταματήσει πωλητές λιανικής που πωλούσαν το ηλεκτρονικό τσιγάρο JUUL σε ανηλίκους και διερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο η εταιρεία εμπορεύεται τα προϊόντα της. Η πώληση της συσκευής, η οποία είναι μικρότερη και πιο διακριτική σε σχέση με άλλα ατμιστικά προϊόντα (μοιάζει με USB) και έρχεται με εξωτικές ονομασίες γεύσεων όπως “ μέντα παγετώνων”, “δενδρόκηπος μήλων” ή “νέκταρ μάνγκο”, ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο τον προηγούμενο μήνα.
“Όλα αυτά τα πράγματα πρέπει να παρακολουθούνται στενά και πρέπει να επανεξετάζουμε διαρκώς τα στοιχεία σχετικά με την επιρροή στους νέους”, δήλωσε ο Lamb.
Ωστόσο, οι Βουλευτές κατέληξαν στο συμπέρασμα: “Ανησυχίες ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα μπορούσαν να αποτελέσουν πύλη προς το συμβατικό κάπνισμα, συμπεριλαμβανομένων των νέων μη καπνιστών, δεν έχουν υλοποιηθεί”, και περιέγραψαν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ως “βασικό όπλο στο οπλοστάσιο του Εθνικού Συστήματος Υγείας κατά του καπνίσματος”.
Πρότειναν στο ΕΣΥ της Αγγλίας να διορίσει κάποιον να επιβλέπει τις εργασίες του οργανισμού σχετικά με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τον έλεγχο του καπνού.
Η κυβέρνηση πιθανότατα θα εκδώσει την απάντησή της εντός δύο μηνών.
